t¡àÒü¤} ºà}>ƒà ³à캳 ëJà}ƒà¤à@ "R¡à} ëšàA¡šà

ëA¡àìg}¤³ ³ã>ìA¡t¡> í³ît¡
(R¡¹à}Kã ³Jà)
>åšãƒå  "³åA¡ ³³àÚ ë>à}ìšàA¡ *Äà 뺚ÒÀKà Ç¡³àR¡ ³ÚàÒüƒà
[³ì¹–ƒà l¡ü[Å> ët¡ï[Jø¤à W¡ó塃åKã #[Å}ƒå>à ëA¡àv¡û¡Kã W¡àÒüî=¡ú "ƒåKà W¡ó塃å =àƒƒå>à =åKàÚî>¡ú A¡àÚ¹K[ƒ íó¡ ÒàÚ>à ëºïî>¡ú A¡àÚ‰K>à ëW¡A¡[Å>¤à ³ì=ï t¡àÒü ÒàÚ>Îå ëºïî>¡ú "Îå´•à "R¡à} l¡ü>Kìƒï[¹¤à ³³à "ƒå¤å "ìA¡àìAáà> l¡ü[ÅÄ[W¡}¤à ët¡ï[¤ƒå>à ëA¡àA¡ì=àA¡ W¡à³ì=àA¡šã¹¤[ƒ "R¡à} l¡ü>¤à ³t¡³ƒà "A¡àÚ "ìt¡àÚ ë=àA¡šà íºìt¡ ÒàÚ>Îå =à\¤à =´•¹A¡Òü¡ú
=à¤å³ 10 Ç¡¹Aá¤à ³[³; ³³àÚ šàR¡ó¡³, "R¡à} l¡üÄó¡³[Î Òü³å}Kã A¡à "³ƒà *Òü>¹´¶ã¡ú "R¡à} ëšàA¡šKã =¤A¡[Î>à W¡àì¤àA¡šã ³àÒü¤ã[Å}>à šàR¡ì=àA¡Òü¡ú "ƒå¤å ³t¡³Kã "ìÒà}¤à ³¹v¡û¡à R¡[Î[ƒ l¡àv¡û¡¹[Å}>à ëÒà[Ñši¡àºƒà "Úà´¬à *Òü>à šàR¡ì=àA—¡ì¹¡ú ³àÒü¤ã>à "R¡à} l¡üÄ¤à ³t¡³ƒ[ƒ ³àÒü¤ã ³Åàì>, ³àìÚàA—¡¤ãì>, ëJà³ Òü>¤ãì> "׳[Î W¡}Òü¡ú "R¡à} "ƒå ëÒA¡ ëšàA¡šKà W¡àì¤àA¡šã ³àÒü¤ãƒå>à >à*ó¡³ìºà³ƒKã "R¡à}ìºà³ƒà "×´ÃA¡ >à>Å>[¤¡ú ‘‘ëÒ =¯àÚ 5 ³A¡ [³Kà =à>à 6 ³A¡ [W¡ šå}¤à (>åšà)¡ú [W¡}¤åKã (>åšã), ëA¡àº, ëA¡àº, ëA¡àº¡ú’’ [³}îJ[Î "×´ÃA¡ ëÅà–ƒå>à ëJàÒü[¹ƒà "³åA¡ >à>[Å>[¤¹Kà =¯àÚ [³ ëA¡ï[Å[À¡ú "ƒåKà >åšàƒå>à º} "[Ò}¤Kã º}\à ³àšº>à "ƒåKà >åšãƒ>à º} "[Ò}¤Kã º}\à ³àšº>à "ƒåKà >åšãƒ>à º} "[Ò}¤Kã º}\à t¡ì¹;>à šèÀKà ëJàÒü[¹ A¡A—¡¤à ëų ÅàÒü¡ú "ƒåKà ëJàÒü[¹[Î ¯àA¡ì=ï>à A¡A¡Òü¡ú "ƒå¤å ëÒï[\[v¡û¡ ë¤Ã;>à A¡A—¡¤Îå Úà*>칡ú
ë>ï>à ëšà[Aá¤à "R¡à} "ƒå >åšà >åšã JàÚ>à ÅãR¡\}ìJàA¡ "³[ƒ [ó¡Åà l¡üìt¡à}ƒà Ń> *Òü¹Kà A¡A—¡¹´¶ã¡ú >åšàKã>à ÅãR¡\}ìJàv¡û¡à =à¹Kà A¡A¡Òü, ³[Î >åšà "ƒå>à ³ì=ï>à ³[¹}ì\> íº>¤ã[>¡ú "ƒåKà >åšãƒå>à [ó¡Åà l¡üìt¡à}ƒà ³[¹}ì\> íº>¤Kã[>¡ú "ƒåKà >åšãƒå>à [ó¡Åà l¡üìt¡à}ƒà *Òü>à ët¡ïÒü¡ú ³[ÎKã ³¹´•à [ó¡Åà ëºà>Åà íÒ>¤Kã[> ÒàÚ>à =à\>ƒå>à ºàA¡Òü¡ú ³[γA¡ JåÄàÒüKã *Òü¹[´Ã¤à ³Åv¡û¡à, Åà-ºà> Úà´•à A¡À´¬>à, ³¹³ *Òü¹Kà >åšà[Å}>à ³ìJàÚKã ³ì=ï>à ³[¹}ì\>t¡>à [Ò}>¤KンA¡ ºà씂} A¡Úà ³àìÚàA—¡¤à ³ì=ï t¡à¹´¬à, "ƒåKà ³šè} *Òü¤à >åšãKã [Å>ó¡³[Î>à JåÄàÒü[΃à [ó¡Åà ëºà>Åà>à *Òü¹´¬ƒåKã [ºÅà} [Å;>à W¡x¹A¡šà ³ÅA¡ "ƒå W¡;>à =à\>¤ãKã š[¹}ƒà W¡}ƒ>à Úà*¹A¡[J¤Kã ³ìÚA¡ ºà¹¤à ³ÅA¡ "³[>¡ú
"R¡à} "ƒå>à A¡[¹P¡´¬à A¡šºv¡ûö¡¤[ƒ, ëJàÒü[¹ A¡A¡[yîR¡Kã ³³àR¡ƒà >à*󡳃åƒKã =¯àÚ [³ ëA¡ï[Å>¤Îå W¡;>¹A¡Òü¡ú ³=v¡û¡à š>[Jø¤à =¯àÚ [³ ëA¡ï[Å>¤Kã [³}îJƒå t¡ì¹;ºA¡ >;yKà ³àšÀA¡ ÒÄà ÒÄà >à*󡳃Kã ëA¡ï[Å[À¡ú ³[΃Îå A¡šy¤[ƒ >à*󡳃å #[Å} "Åःà ÒàÙKà ‘‘[Ò}[>} W¡à>à [Ò}R¡A¡*, ëÒ =¯àÚ 5 ³A¡ [³Kà =à¹Kà 6 ³A¡ ëA¡à>-ëA¡à>-ëA¡à>’’ Òà>Úà [³}îJ ëÅàÀKà >à*󡳃Kã "R¡à}ìºà³ƒà "×´ÃA¡ Jè;>à [Å; [Å; >à>[Å>[¤¡ú ³[΃Îå A¡[¹P¡´¬à "R¡à} "ƒå>à A¡šÃv¡ûö¡¤[ƒ ×Òü[y A¡àšÃKà "³åA¡ =¯àÚ [³ ëA¡ïÒü¡ú ³[΃Îå A¡šÃv¡ûö¡¤[ƒ "R¡à}  "ƒå Úà¹ì¹àÒü ÒàÚ¤à JR¡î>¡ú ³[Î >v¡¤à ³*} "³ƒ>à óå¡UàKã ëÚà;Ťã "ƒå "R¡à}Kã ³>àv¡û¡à šå[ÅÀKà ëºà}>à =´ÃKà ëÚà;ìt¡A¡ "³>à Jã}Òü¡ú ³ìJຠ"ƒå "R¡à} "ƒå>à t¡à¹Kà A¡šÃA¡Òü ÒàÚ¤Kã =à\>¤ãÎå íº¡ú
"R¡à}ƒå ëJàÒü[¹ A¡Aá¤à ³tå¡}ƒà ³àÒü¤ã>à #¹ç¡ ºå\¤Kã =¤A¡ ët¡ïÒü¡ú #¹ç¡ ºàÒüìÅà> ëÅà–ƒå>à #¹ç¡\[¹¤à #[Å} "[Î "W¡´¬à >ìv¡, #šà ³W塳, #šå ³W塳 "ìÅ}¤à #[Å}[> ÒàÚ>à ëºïî>¡ú #¹ç¡\¤à ëºàÚ¹Kà ³àÒü¤ã>à "R¡à} "ƒå ‘‘Òüšà ³W塳 t¡àì¹à, Òüšå ³W塳 t¡àì¹à, >å³ã;>à A¡à[‰îR¡ A¡àìÒïì¹à, =¤ã>à W¡à*[‰îR¡ W¡à*ìÒïì¹à, [t¡}[t¡} W¡à*ì¹à-Å}ìR¡à-Úà-Úà-ëÒà-Úà’’ ÒàÚ¹Kà ³Åà ³l¡ü [J} [J} ëW¡à}ƒå>à ÅàîÄ¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒà  ³šà "ƒå>à "R¡à} "ƒå *Òü¹K>à ëÚà;ìºà³ƒà, >åšã *Òü¹Kƒà *Òüì¹à³ =}¤à ³>àìA¡à}ƒà "[t¡}ìA¡àA¡ ³¹ç¡ [ѤKã "ìt¡>¤à ³ã}îJì¹à> ‘‘Ò[Ú-ÒÚà-ÒÚå³’’ "[Î ëÅà–ƒå>à šã¡ú ³[Î >v¡¤à "³ƒ>à ³šåKã ÚàÒü¤ãìA¡à>Kã ³ã}ìº> =¯àÚ ³R¡à [³Kà =à>à t¡¹ç¡A¡³A¡šå šã¤Kã ³Å[A—¡ ÒàÚƒå>à ‘‘×}R¡à-t¡¹à}R¡à-¹-×}R¡à-×R¡à’’ ÒàÚ>Îå šã¤à ë=}î>¡ú ³[ÎKã ³=}ƒà >à*ó¡³ óå¡´¬Kã =¤A¡ ët¡ïÒü¡ú ³[Î >åšà >åšã JàÚ>à Úè³Kã ׳ƒà} ">ãKã A¡à¹v¡û¡à ó¡Aáà} ³Úàƒà Jåì¤à³ "³ì¹à³ ºå>à ët¡ï¹Kà Jà ¯à}ƒà óå¡´•¹´¶ãú >à*ó¡³ ëÒA¡ óå¡´¬Kà ³³à>à ëJà³ Òü>¤à ëÒïì>¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒà "R¡à}ƒåKã ³[³} ë=à>¤Îå W¡;î>¡ú [³}[Î ³t¡³ J¹ƒ}Kã *Òü¤à [³} *Òü¡ú A¡[¹P¡´¬à ºàÒü>à ³ã}ì=à>¤à Òà>Jø¤[ƒ ó¡ìv¡ ÒàÚ¤Kã =à\>¤ã "³à ëºà>ƒå>à ë=ï¹³ "[Î šàR¡ì=àA—¡¤Kã ³ÅA¡ l¡ü¤à ó¡}Òü¡ú
"R¡à} "ƒå>à A¡[¹P¡´¬à A¡šºv¡ûö¡¤[ƒ, ëJàÒü[¹ A¡A¡[yîR¡Kã ³³àR¡ƒà >à*󡳃åƒKã =¯àÚ [³ ëA¡ï[Å>¤Îå W¡;>¹A¡Òü¡ú ³=v¡û¡à š>[Jø¤à =¯àÚ [³ ëA¡ï[Å>¤Kã [³}îJƒå t¡ì¹;ºA¡ >;yKà ³àšÀA¡ ÒÄà ÒÄà >à*󡳃Kã ëA¡ï[Å[À¡ú ³[΃Îå A¡šy¤[ƒ >à*󡳃å #[Å} "Åःà ÒàÙKà ‘‘[Ò}[>} W¡à>à [Ò}R¡A¡*, ëÒ =¯àÚ 5 ³A¡ [³Kà =à¹Kà 6 ³A¡ ëA¡à>-ëA¡à>-ëA¡à>’’ Òà>Úà [³}îJ ëÅàÀKà >à*󡳃Kã "R¡à}ìºà³ƒà "×´ÃA¡ Jè;>à [Å; [Å; >à>[Å>[¤¡ú ³[΃Îå A¡[¹P¡´¬à "R¡à} "ƒå>à A¡šÃv¡ûö¡¤[ƒ ×Òü[y A¡àšÃKà "³åA¡ =¯àÚ [³ ëA¡ïÒü¡ú ³[΃Îå A¡šÃv¡ûö¡¤[ƒ "R¡à}  "ƒå Úà¹ì¹àÒü ÒàÚ¤à JR¡î>¡ú ³[Î >v¡¤à ³*} "³ƒ>à óå¡UàKã ëÚà;Ťã "ƒå "R¡à}Kã ³>àv¡û¡à šå[ÅÀKà ëºà}>à =´ÃKà ëÚà;ìt¡A¡ "³>à [J}Òü¡ú ³ìJຠ"ƒå "R¡à} "ƒå>à t¡à¹Kà A¡šÃA¡Òü ÒàÚ¤Kã =à\>¤ãÎå íº¡ú
"R¡à}ƒå ëJàÒü[¹ A¡Aá¤à ³tå¡}ƒà ³àÒü¤ã>à #¹ç¡ ºå\¤Kã =¤A¡ ët¡ïÒü¡ú #¹ç¡ ºàÒüìÅà> ëÅà–ƒå>à #¹ç¡\[¹¤à #[Å} "[Î "W¡´¬à >ìv¡, #šà ³W塳, #šå ³W塳 "ìÅ}¤à #[Å}[> ÒàÚ>à ëºïî>¡ú #¹ç¡\¤à ëºàÚ¹Kà ³àÒü¤ã>à "R¡à} "ƒå ‘‘Òüšà ³W塳 t¡àì¹à, Òüšå ³W塳 t¡àì¹à, >å³ã;>à A¡à[‰îR¡ A¡àìÒïì¹à, =¤ã>à W¡à*[‰îR¡ W¡à*ìÒïì¹à, [t¡}[t¡} W¡à*ì¹à-Å}ìR¡à-Úà-Úà-ëÒà-Úà’’ ÒàÚ¹Kà ³Åà ³l¡ü [J} [J} ëW¡à}ƒå>à ÅàîÄ¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒà  ³šà "ƒå>à "R¡à} "ƒå *Òü¹K>à ëÚà;ìºà³ƒà, >åšã *Òü¹Kƒà *Òüì¹à³ =}¤à ³>àìA¡à}ƒà "[t¡}ìA¡àA¡ ³¹ç¡ [ѤKã "ìt¡>¤à ³ã}îJì¹à> ‘‘Ò[Ú-ÒÚà-ÒÚå³’’ "[Î ëÅà–ƒå>à šã¡ú ³[Î >v¡¤à "³ƒ>à ³šåKã ÚàÒü¤ãìA¡à>Kã ³ã}ìº> =¯àÚ ³R¡à [³Kà =à>à t¡¹ç¡A¡³A¡šå šã¤Kã ³Å[A—¡ ÒàÚƒå>à ‘‘×}R¡à-t¡¹à}R¡à-¹-×}R¡à-×R¡à’’ ÒàÚ>Îå šã¤à ë=}î>¡ú ³[ÎKã ³=}ƒà >à*ó¡³ óå¡´¬Kã =¤A¡ ët¡ïÒü¡ú ³[Î >åšà >åšã JàÚ>à Úè³Kã ׳ƒà} ">ãKã A¡à¹v¡û¡à ó¡Aáà} ³Úàƒà Jåì¤à³ "³ì¹à³ ºå>à ët¡ï¹Kà Jà ¯à}ƒà óå¡´•¹´¶ãú >à*ó¡³ ëÒA¡ óå¡´¬Kà ³³à>à ëJà³ Òü>¤à ëÒïì>¡ú ³[ÎKã ³tå¡}ƒà "R¡à}ƒåKã ³[³} ë=à>¤Îå W¡;î>¡ú [³}[Î ³t¡³ J¹ƒ}Kã *Òü¤à [³} *Òü¡ú A¡[¹P¡´¬à ºàÒü>à ³ã}ì=à>¤à Òà>Jø¤[ƒ ó¡ìv¡ ÒàÚ¤Kã =à\>¤ã "³à ëºà>ƒå>à ë=ï¹³ "[Î šàR¡ì=àA—¡¤Kã ³ÅA¡ l¡ü¤à ó¡}Òü¡ú
"R¡à} ëšàA¡šà ³tå¡} t¡¹ç¡[A—¡ Ç¡¤à >å[³v¡à #šà> =à¤Kã ë=ï¹³ šàR¡ì=àA¡Òü¡ú ³[Î R¡[ÀîR¡ ³³àR¡Kã ³t¡³ƒ[ƒ >åšàƒ>à ³R¡à[>, >åšãƒ>à t¡¹ç¡[A—¡ Ç¡¤à >å[³v¡à šàR¡ì=àA—¡¹´¬Kã ³ÅA¡Îå l¡ü¤à ó¡}Òü¡ú ëÒï[\A—¡à t¡¹ç¡[A—¡ Ç¡¤à >å[³v¡à šèÄà šàR¡ì=àA—¡ì¹¡ú "ƒå¤å ëÒï[\A¡³A¡Îå ³ãît¡¡ú í³ît¡ "[¹¤[> ÒàÚ>à JR¡>[¹¤à W¡A¡šà ó¡ìÚ}, "ì–ƒøà, ëA¡ïyûæ¡A—¡[W¡}¤ƒà >åšà *Òü¹Kà ³R¡à[>ƒà, >åšã *Òü¹Kà t¡¹ç¡[A—¡ Ç¡¤à >å[³v¡à #šà> =à>¤Kã ³ÅA¡Îå W¡;>[¹¡ú >å[³; [Å}¤å> ³R¡à[> í³>ã} Aå¡´Ãå¹Kà ³R¡à[> Ç¡¤à >å[³v¡à #šà> =à¤Kã ë=ï¹³[Î šàR¡ì=àA¡Òü¡ú t¡¹ç¡[A—¡ #šà> =à¤Kã ë=ï¹³[ÎKã ³t¡à}ƒà "Îå´•à ÒàÚ[¹,
‘‘ëA¡àì¹ï >å[³; ³R¡à[> Jà´¬ã í³>ã} A塴äKà¡ú >å[³; Åã}¤å³
t¡¹ç¡[A—¡ Î夃à¡ú A¡àÎà ë>à}ì=ï Åà¹à칺ƒà ëA¡àì¹ï =¹à* [W¡ìÚ¡ú ëó¡ïƒà} R¡àt¡àÒü šì¹} Wå¡´•à Òàš&¡ú Úà}ìA¡àA¡ JšìW¡àÒü>>à ëšà;ìºàÚ ³Åã} Îå>à t¡à*J³&¡ú’’ (Úå´•à³ ¤å[‡ý¡W¡–ƒø, =ìºàÚ- ë>à}JàÚìºà>, 1 ¤à Jè;>³, 1985, ºà: 52)¡ú
#šà> ëÅà>¤à >å[³;[΃à "ÚèA¡ "³Îå} >å[³ƒà}Kã *Òü¤à ë=ï¹³[Å} šàR¡ì=àA¡Òü¡ú "ÚèB¡ã ë=ï¹³[Å}ƒ[ƒ "R¡à}ƒåKã ³šà Úà*>ìƒ, ³àÒü¤ã>à šàR¡ì=àîA—¡¡ú "ÚèB¡ã ë=ï¹³ƒà ³àìUà–ƒà ëó¡ï ÅR¡¤àÒü¡/ºàÒüt¡} "³à, ëź ³ìÚA¡ ">ã, R¡à ³¹³ t¡ì¹;A¡ã šì¹} "³à ÒàšÃKà >å[³v¡à A¡;[º¡ú ³[Î ºàÒü[>}Kã š[¹}ƒà "R¡à} "ƒåƒà ë=ï\ຠº>A塤ã>¤à Jå¹ç¡³\¤[>¡ú ³Jà t¡à¹A¡šƒà, Òüì³àÒü>å ºàÒüì¹´¬ãKã J审³ Úà[¹¤à óå¡Uà ºàÒü¹ç¡ƒà ÚàìS¡àA¡ "³ƒà ëW¡R¡, ëÚì–ƒ³, ³ãît¡ =å³, [Å}, íÒ¤ã³>à, ³ãît¡ R¡³å íºì¹ï "A¡}¤à "[Î A¡;[º, "ƒåKà [Å}\å ëÅ´¶ã¡ú ³ƒå ÚàìS¡àv¡û¡à ÒàÙà ºà ³ìW¡; t¡¹ç¡v¡û¡à ÒàÙKà, ³ƒå J[\A¡ J[\A¡ ëºï¹Kà "R¡à}ƒåKã ³Úàƒà Òü>¤³[v¡û¡ >v¡¤à Òü>¤ã¤Kã ³*}ƒà W¡àB¡ã>à ‘‘³³-³³’’ "ƒåKà #[Å} šã=A¡šKã ‘‘Aå¡A¡-Aå¡A¡’’ ÒàÚ¡ú "Îå´•à ³R¡à¹A¡ ët¡ï¹Kà t¡¹ç¡A¡ºA¡¡ Ç¡¤à W¡àA¡Òü–ƒ[ƒ ‘‘ëÒ =¯àÚ ³R¡à³A¡, [³Kà =à¹Kà 6 ³A¡, šå[X >å}Åà} W¡à[A—¡, W¡àì¹à W¡àì¹à’’ ÒàÚ>à ³ãìA¡ïƒå>à W¡àA¡Òü> t¡´¬ã¤Kã ³ÅA¡[Î šàR¡ì=àA¡Òü¡ú "³ì¹à³ƒà J¹à ëJÄ¤à ³*}ƒà W¡àA¡Òü> t¡´¬Kã ³*}Îå ë=}î>¡ú "Îå´•à W¡àA¡Òü> t¡´¬Kã ³*}[Î [³ìA¡ïì¹à> ƒà ³ìÚA¡ ëÅ}>à Òü¹´¬à ë=}î>,
‘‘W¡àìJà³ ºåì¹àÚ "³[t¡ =¯àÚ ³R¡à ó¡à>à W¡àA¡ì>, ³³ô ³³ô Aå¡Aô¡¡ Aå¡Aô¡¡ú W¡àìJà³ ºåì¹à³ "[>Ç¡š[t¡, [³ì¹º t¡¹ç¡A¡ ó¡>à W¡àìA—¡¡ú ³³ô 2 Aå¡Aô¡ 2¡ú W¡ìJà³ ºåì¹àÚ "׳ Îåšà[t¡¡ú "Wå¡ "Îà Jà}>à W¡àA¡ì> ³³ô 2 Aå¡Aô¡ 2¡ú W¡àìJà³ ºåì¹àÚ ³[¹ Îåšàt¡[t¡ ëºàÚt¡à³ =àšå³ Ç¡>à W¡àA¡ì>¡ú ³³ô 2 Aå¡Aô¡ 2¡ú W¡àìJà³ ºåì¹àÚ ³R¡à Îåšà[t¡ ët¡}šà>šà ³šå[A¡ ³àì=ïW¡à>¡ú ÚàÒüó¡ [³}W¡; W¡àA¡ì>, ³³ô ³³ô Aå¡Aô¡¡ Aå¡Aô¡¡ú’’ (Åøã욤³ Òüì¤à³W¡à [Î}Ò, [³ìA¡ïì¹à>, ">ãÇ¡¤à Jè;>³, 2003, ºà: 12)
(³Jà ºà. 7t¡à)