Òü¹à¤t¡ : "ì>ï¤à ³[ošå¹Kã "[A¢¡ìi¡A¡

ºàìUàº Òüì¤àÚàÒü³à
"ì>ï¤à ³[ošå¹Kã ³ÅA¡ "³à ëÅ³K;šà ëÒï¹A¡[J¤Kã t¡àS¡A¡ "[Î Òü} 1920Kã W¡Òã[Å}ƒKã ëºïî>¡ú Wè¡}-[ó¡¹à} W¡à>à W¡à*J;šà JåÄàÒü, ³ãì¹àº "³à ëÅ³K;šà ÒàÚ¤[Î ³àÚîA¡ A¡Úàƒà "*>¤à, "ìÒà}¤à, W¡à*J;šà šå¹v¡û¡¤à Úàìƒ¡ú JåÄàÒü ëºà>W¡;, ëÅº-=å³, "ài¢¡-A¡ºW¡¹, íºR¡àA¡ A¡àR¡ìºà> šè´•³A¡[ÎKã "ì>ï¤à ³àÚ*> W¡R¡Òü¡ú ³šè}ƒà ³ã*Òü¤Kã šå[Xƒà ³šè}ó¡à>à ëÒà}ºA¡šà "ƒå[>¡ú "ì>ï¤à ÒàÚ¤[Î³A¡ ëÒÄà ³àR¡ìºà³ƒà W¡;J;šà "ì>ï¤à (Higher new) "³Kã šà–ƒ³[>¡ú šè´•³[Îƒ[> Òü¹à¤t¡ (1896-1951)>à ë=ïƒà} ëºï[Jø¤[Î¡ú ³[Îƒ[> ³ÒàA¡šå "ì>ï¤à ³[ošå¹Kã Jè;îÒ¤à (Architect of Modern Manipur) ÒàÚ>à Åã}=à>[¹¤[Î¡ú
Jè;îÒ¤à "³>à ³šè}ó¡à>à W¡R¡ìJàÀ¤à ³ÅA¡ "³à šåì=à¹A¡šƒà A¡Úà; Jè[ƒ}³B¡ã Wè¡}-[ó¡¹àº W¡à¹¤à Åv¡û¡³ "³à ³ÒàB¡ã ¯àJº [³;ìÚ} šà–ƒ³ƒà ºàA¡[Å–ƒå>à ÅàK;[º¡ú JåÄàÒü "³¤å ë>ïìÒï>à ëÅ³K;>¤à ëÒà;>¤ƒÎå[>¡ú ³[Îƒà ÒàÄKã ³”‚¹¤à ³ÅA¡ "ƒå ëÅ³[\>-Åà[\–ƒå>à =´•¤à ëÒà;>¤à "³à, "ƒåKà šèì´•ï ë>ï¤à ëÒÄà ³ÅA¡ ë=àAÃ¡¤à "³à ëÅ³K;šà "[Î[>¡- šèì´•ï ë>ï>à "ìÒà}¤à šå¹A¡šà, "ì>ï¤à JåÄàÒü ºãW¡; "³à šå¹A—¡¤Kã šà–ƒ³ "ƒåƒ[> Òü¹à¤t¡A¡ã ³ã;ìÚ}, ¯àJìÀà> ë=ïƒà}¡ú ³ƒå t¡à¹A—¡¤à šà–ƒ³ƒ[> A¡Úà; Jè[ƒ} Wè¡}-[ó¡¹à} W¡à>à ëÅ³K;>¤à ëÒà;>¤ƒà ³ÒàB¡ã Jè;îÒ¤à "³Kã Jè;Åà[Å}>à ë>ïìÒï>à ëÅ³K;šà ëÒï¹[´Ã¤[Î¡ú ³ã*Òü¤Kã Òü[t¡ÒàÎ ³àÚ*> ëºšÃA¡šƒà "ƒåP¡´¬à ºå[W¡}¤[Å}ƒå³A¡ šåì=àv¡û¡¤à Úàìƒ¡ú "ì>ï¤à ³[ošå¹ "³à ëÅ³K;ºA¡šƒà ³ƒå³A¡ Òü¹à¤t¡>à *Òü[J¡ú
JåÄàÒü W¡à*J; ëJàR¡ì\ºƒà ³Wå¡ t¡à¹¤à ³ã*Òü A¡àR¡ºèš "³à ëÅ³K;šƒà Îà[Òt¡¸KãÎå W¡àl¡ü¹¤à ë=ïƒà} Úà*[¹¡ú ³[Î>à "ì>ï¤à ³ãì¹àºKã "ì>ï¤à W¡à*J; º´¬ã t¡àA¡Òü¡ú ëÒïJø¤Kã ³ÅA¡šå ºàA¡[Å–ƒå>à, *Òü[¹¤à Åv¡û¡´¬å t¡¹}-t¡¹}>à šåì=àv¡ûå¡>à, "ƒåKà tå¡}Kã ÅìAÃ¡à>¤å >ã}[=>à Åv¡û¡àv¡ûå¡>à ³ãÚà´¬å t¡v¡>à ³ãA¡š ë=àA¡Ò[À¡ú ³[ošå¹Kã ëºàº "³Îå} Îà[Òt¡¸¤å ë>ï>à ÚàA¡àÒüÒ–ƒå>à ³ÅàKã *Òü\\¤à "ìÅ}¤à ³³º ëºšÃA¡šƒà Òü¹à¤t¡A¡ã W¡àl¡ü¹¤à ë=ïƒà} íº¡ú "ì=àÒü¤à º³Úà>¤[J¤[Å}Kã Òü¹à¤t¡Îå "³[>¡ú ³ÒàB¡ã ³[ošå¹ã ëW¡ìó¡àR¡ í³ît¡ W¡>å (1922) º³ƒ³[ÎKã, ëºàº[ÎKã "Òà>¤à ëW¡ìó¡àR¡[>¡ú ³[ošå¹Kã Îà[Òt¡¸Kã A¡À¤à ÚàA¡àÒüì¹àºKã #ì>à; šã[J¤à "³[>¡ú í³ît¡ìºàº>à ëi¡G¤åA¡ *Òü¹A¡šƒà ëi¡G¤åA¡ Òü[J ( íÅƒ³ íÅì¹} - AÃ¡àÎ ó¡àÒü®¡A¡ã)¡ú "Òà>¤à Îà[Òt¡¸Kã ºèš ³[ošå¹ã Îà[Òt¡¸ š[¹Èƒ ºã}J;šƒà W¡àl¡ü>à ë=ïƒà} ëºï[J, ëÎìyû¡i¡[¹ ó¡à*¤à *Òü[J¡ú "Òà>¤à º³ìA¡àÚ ¯à¹ã Òü¤à *Òü[J (³–ƒìºKã ëJàR¡ó¡³-Òü} 1937)¡ú "R¡>¤à ³t¡³Kã ëW¡ìó¡àR¡[Å} [Ò}Ò>¤ƒà ³ìt¡} šà}[J (ÚàA¡àÒüì¹àº - 1930, º[ºt¡ ³g¹ã š[yA¡à- 1933)¡ú šå[X ¯à¹ã ëºàA¡³à>¸ [t¡ºA¡ , l¡üš>¸Î ë³à[Ò[>, ">å¤àƒ Aõ¡Ì¡A¡à”zKã l¡üÒüº, ‰à³à \Ú³[t¡, ¯àì¹} ƒ[º> "³Îå} ƒ¹JàÎ Òü¤à , ëÒï[\A¡ ët¡ïKƒ¤à A¡[¹ì>à ëA¡[šìi¡[º\³, íÅì¹}Kã ºàÒü[¹A¡ Òü³àKã šè\à "³Îå} [¹ì®¡àºåÎ>¸[¹ #îÅ A¡Úà Òü¹´¶ã¡ú W¡ìÚàºKã šàl¡üìW¡ "ì>ï¤à ™åK šåì=àAÃ¡´¶ã (1947)¡ú [>[Jº [Ò–ƒå ³[ošå¹ã ³ÒàÎ®¡à [º}J;ºA¡šKà ëºàÚ>>à ³[ÎKã ¯àì¹š "³[ƒ ë=ïƒà} A¡Úàƒà ³[ošå¹ã ëºàº W¡à*J;ÒÄ¤à t¡v¡>à šåJ;[J¡ú ³ÒàÎ®¡àKã "×³Ç¡¤à ³ãó¡³ (³–ƒìº, 1937)ƒà ³ÒàA—¡à ÒàÚ[J¤à ¯àó¡³[Î³A¡ *ì”‚àA—¡à ³¹ç¡*Òü, ‘‘\à[t¡Kã ëºàº ÒàÚ¤[Î>à \à[t¡¤å ó¡à[\Ä¤à "A¡>¤à ë=ï[¹[> "³Îå} W¡à*J;>¤Kã ºè¹¤à =à[A—¡¡ú 'ìJàÚKã \à[t¡Kã ëºàº 'ìJàÚ>à ëšàA¡šƒKã Òü³àKã t¡´šàv¡û¡à t¡´ÃAÃ¡¤à ‘Òü³à’ ÒàÚ¤ƒKã ëÒïƒå>à ëºàÀAÃ¡¤à >å}[Å¹¤à ëºàº "[Î¤å >ã}[=>à A¡>¤à R¡³‰¤[ƒ 'ìJàÚKã \à[t¡ "[Î ³àR¡JøK[> ÒàÚ¤ƒà [W¡}>¤à íºì¹àÒü¡ú’’
³[ošå¹ã Îà[Òt¡¸ š[¹Èƒ [º}J;šKã šà–ƒ³Îå ³[ošå¹ã ëºàº "³Îå} Îà[Òt¡¸ W¡à*J;ÒÄ¤à, ³[ošå¹ã "Òü¤[Å}¤å ÒüA¡àÚJå´•¤à [³}ì=àº šãƒå>à šè[A—¡} ë=ïK;>¤à, >Òà *Òü[¹¤à "Òü¤[Å}¤å ³ÅA¡ ë=àA¡šà Jè;Òü A¡Úà Òü¹A—¡¤à #×º ëšàA¡ÒÄ¤à "ó¡¤à Jè;Òü[Å}Kã ëW¡ìó¡àR¡ "³à ëó¡àR¡>¤à šà–ƒ³[Å} =³[J¡ú ëÒà;>¹A¡[J¤à šè´•³A¡[ÎKã ³ÒàÚ>à R¡[Î[ƒ 'ìJàÚKã ëºàº "³Îå} Îà[Òt¡¸Kã ³ó¡³ W¡àl¡ü>à íº¹ì¹¡ú "ì>ï¤à ™åKA¡ã "ì>ï¤à Îà[Òt¡¸Kã ëJàR¡ì\–ƒà Å¹ç¡A¡ Úà¹ì¹¡ú
\à[t¡ "³>à ë>ïìÒï>à W¡à*J;ºA¡šƒà [=ìÚi¡¹Kã ³ó¡³ [=¹A¡Òü¡ú ³[ošå¹ƒà ëšøà[Î>¸³ [=ìÚi¡¹ W¡R¡ºA¡šà ("Òà>¤à Òü} 1902- šø¤àÎ [³º>) ¤à}ºà ëºàºƒà ÅàÄ[¹îR¡ "R¡>¤à ³t¡³ƒKã Òü¹à¤t¡ ‰à³à Úà*¹A¡[J¡ú ¤à}ºàƒKã ³[ošå¹ãƒà Òì–ƒàA¡šà (Òü} 1905ƒà "Òà>¤à ÅàÄ¤à ‘šàK[º>ã’) ÅàÄ¹A¡šà, "ìÅ}¤à ³[ošå¹Kã ¯à¹ã, ³[ošå¹ã ³W¡à>à Òü¤à ‰à³à (>¹[Î}Ò, "Òü¤à- ºàÒüì¹>³Úè³ Òü¤å}ìR¡àÒº, 1925)ƒà Aå¡³åƒ Åà[J¡ú ³[ošå¹Kã ³[ošå¹ã ³W¡à[Å}Kã "Òà>¤à ‰à³àKã ºèš ³[ošå¹ ‰à³à[i¡A¡ Úå[>Ú> (Òü} 1930) [º}J;šƒà Å¹ç¡A¡ Úà¹A¡[J¡ú Úå[>Ú> "[ÎKã Åv¡û¡àA¡ Jåƒ³ (ºàìUàº A¡à¹º) ³ÒàA—¡à šåì=àA¡[J¡ú [i¡ìA¡i¡ ëºïƒå>à ÅàÄ¤à "Òà>¤à ëÎà[ÎÚº ëšÃ "ì¹Ùà ³¹ç¡š ("Òü¤à- ëÎàì¹àA¡JàÒü¤³ º[ºt¡)A¡ã >àÚA¡ W¡–ƒø[Î}Ò Åà¤ƒà ³[³} W¡;[J¡ú "à[i¢¡Ê¡[Å}>à ³>ã}t¡´•à ÅàÄ\¤à ó¡}¤à "ì>ï¤à [=ìÚi¡¹Kã #ìÒïƒà W¡š-W¡à>à ëW¡à}ì=àv¡ûå¡>à ë=}>¹A¡[J¤à "³[>¡ú Òü¹à¤t¡ "ài¢¡ "³Îå} A¡ºW¡¹Kã ¯àÒì”‚àA¡ ó¡\>à JR¡[J¡ú ³ÒàB¡ã ºàìUàº A¡à¹ºKã ³t¡à}ƒà ³t¡³ "³Kã ÅA—¡àÒü¹¤à "à[i¢¡Ê¡ &Î >¤A¡à”zƒà Òü¹à¤t¡>à ÒàÚ¹´¬à, ‘‘ºàìUàº[Î>à íº¤àv¡û¡à ëJàÒüƒå>à "[¹¤à A¡Úà [=ƒå>à, ëJàvå¡>à ³ƒåƒà "ì>ï¤à šà´¬ã "³åA¡ =à¹Kà ó¡\¤à ëšàìxàA¡ ëºïìÒï>¤[>¡ú ³[ošå¹Kã A¡ºW¡¹[Î ëJàÒü¹Kà W¡à*J;Ò>¤à, "[¹¤à ëJàÒüìƒàv¡ûå¡>à "ì>ï¤à ³¹ê¡ ×ÀKà #ì>ï-ë>ï¤à "³à ëÅ³K;>¤Kã Jåƒ³[>¡ú’’ ³[Î³A¡ *ì”‚àA—¡à ³¹ç¡*Òü, >ã}[=>à ³ìÚA¡ ëÅ}Òü¡ú ‰à³à ëÒàº "³Kã ÅA¡JR¡ Jåƒ³ƒà ºàìUàº A¡à¹º šå[ÅÀ´¬[Î³A¡ ¯àÒì”‚àA¡ ó¡\>à íºÒ[À¡ú ³[Î>à ³ãÚà³Kã, ÒA¡ì=}>>à Jè; =à[¹¤[Å}Kã ³³º ëºÙã¡ú tå¡}Kãƒ³A¡ ë>ïìÒï-ë>ïìÒï>>à šå=[¹¤à [yû¡ìÚ[i¡¤ ëE¡Ê¡ "³Kã #ì>à; ÒàÙã¡ú ³ÒàB¡ã Jè;Òü[Å} ëšøàìKø[Î¤ *Òü¤à, A¡[¹Îå íº\‰¤à Ç¡\-ë>à³\[¹¤à ëšøà[ºi¡ì¹ìÚi¡[Å}ƒà tå¡}Kã "àÅà "³Îå} =à\¤à šã¤à A¡Úà Úà*[¹¡ú
"³åA¡Îå \à[t¡ "³>à W¡à*J;šKã ³ÅA¡ ëºšÃA¡šƒà ÅàÄà- ëJà;>¤Kã ³ó¡³ "³[ƒ "ƒå´¶A¡ A¡–ƒå>à ºàA¡Òü (R¡[ÀîR¡ KøãA¡ Î®¡¸t¡àKã ³ìt¡ïP¡³)¡ú ³Åà-³l¡ü ó¡¤à, ³ì=ï>à ³¹ã}ì\º šà>¤à, =A¡[Å-Jà[Å R¡àA—¡à "šè>¤Kã ¯àJº ëW¡>¤à, ³î¹¤àA¡ ³\à[t¡¤å >å}[Å\¤à "šàA¡šà ³ã;ìÚ} íº¤à "ì>ï¤à ³ãì¹àº "³à ëÅK;šƒà ÅàÄ ëJà;>¤Îå ³àÚîA¡ "³Kã ë=ïƒà} "ƒå´¶A¡ ëºï¹A¡Òü¡ú "ì>ï¤à ³[ošå¹ "³à ëÅ³K;šƒà ³W¡º "[Î³A¡ ¯à;Ò–ƒ>>à šåJ;ºA¡[J¤[Å}Kã ³¹v¡û¡à Òü¹à¤t¡Îå ë=ïìƒàA¡šà "³[>¡ú ³ÒàA¡ ÅàÄ¤Kã ³³º JR¡>à ³P¡o ëºš[J¡ú ³àìº³ ëJà[À¤à óè¡i¡ì¤àº, ëÒà[A¡, [yû¡ìA¡i¡, ëi¡[>Î, ë¤ƒ[³–i¡>[W¡}¤à ³ÅàÄà A¡Úà ëÅ³K;ºA¡[J, "ó¡¤à ÅàÄì¹àÒüÎå *Òü[J¡ú ÅàÄºèš[Å} [º}J;šƒà W¡àl¡ü>à ë=ïƒà} ëºï[J (Òü´£¡àº i¡àl¡ü> AÃ¡¤ 1922ƒà [º}JA¡[J¤à, [yû¡ìA¡i¡ AÃ¡¤ 1929ƒà [º}J;[J¤à)¡ú ³[Îƒà >v¡>à º³ƒ³ "[ÎKã ëÚºìÒïîR¡Kã ³ÅàÄ[Å}Îå ëÒÄà ³šè}ó¡à>à šåJ;>¤à ëÒà;>[J¡ú A¡à} ÅàÄ¤ƒà "ó¡¤à ÅàÄì¹àÒü *Òü[J¡ú ÅìKàº A¡à}î\, Å[¹;-Å¹à; šà³\>à šåJ;[J¡ú R¡[Î[ƒ ³ÅàÄà A¡Úàƒà º³ƒ³[ÎKã ÅàÄì¹àÒü[Å} ³àìº³Kã =àA¡ A¡Úàƒà ³ÅA¡ t¡àAÃ¡ì¹¡ú "ì>ï¤à ³[ošå¹Kã ³ÅA¡ ëÅ´¬ƒà W¡àl¡ü>à ë=ïƒà} ëºï¹ì¹¡ú ³[ÎKã Jè;³à¤[Å}Kã ³>å}ƒà Òü¹à¤tå¡ "³à *Òü[J¡ú
ë=àÒüìƒàA¡šà "³>à ³ãÚà³ƒà Î³à\Kã *Òü¤à "šè>¤à ¯àJìÀà> ëšàA¡ÒÀA—¡¤à ëÒà;[J¤à "[Î[>¡ú óå¡¸ìƒº [ÎìÊ¡³Kã ÚA¡ ºà*[¹îR¡, Òü´š[¹ìÚ[ºÊ¡ ëA¡àìºà>¸º ¹ç¡ºKã íW¡ì=} >}[ºîR¡, ³ãÚà´¬å J³ì=}>à >³=[¹îR¡ƒà ³ãÚà³Kã "šè>¤à ¯àJìÀà> "³à ÅàK;tå¡>à šè>[Å>[³Ä¹A—¡¤à ë=ïƒà} "ƒå[> ³³º íº>¹[AÃ¡¤[Î¡ú Òü} 1934ƒà >ã[ºJ [Ò–ƒå ³ÒàÎ®¡à [º}J;šà (Òü¹à¤t¡>à W¡àl¡ü>à ë=ïƒà} ëºïƒå>à), ³ƒå>à Î³à\, ëÅº-=å³, Î}ÑHõ[t¡Kã *Òü¤à ³àÚ*> A¡Úà šåJ;ºA¡šà A¡Úà "[Î Úà´•à ³¹ç¡ *Òü¡ú "Òà>¤Kã ³ãó¡³ƒà ³ÒàA—¡à ÒàÚ[J, ‘‘³[ošå¹Kã ³>å}ƒà &ìÎà[ÎìÚÎ>, ëÎàÎàÒü[i¡, AÃ¡¤ "[Î>[W¡}¤à Òüî¹ íºìt¡ ÒàÚ¤³A¡ ÚàÒü¡ú ÒÚ[¹¤[Å} "[Î íº¹¤[ƒ >ã[t¡Kã >;yKà ³¹A¡ ³¹v¡û¡à ³ã ³R¡à-t¡¹àƒ} [t¡Äƒå>à šè[A—¡}Kã ¯à ëó¡àR¡ìƒàA—¡K[>¡ú >å}R¡àÒü¤à "ó¡¤à ëƒÅA¡ã Î³à\Kã A¡àÄKƒ¤à ¯à¹ã ët¡ï>ƒå>à ³ã "³Kà "³Kà >å}[Å>¤Kã ë=ï[¹>à ëÅàÚƒ>à šå>[Å>K[>¡ú "[Î>à šè´•³B¡ã "³v¡à *Òü¤à W¡[Ò Jè[ƒ} ó¡´¬à t¡¹à¤ƒà, "[ÎP¡´¬à AÃ¡¤, &ìÎà[ÎìÚÎ>, ëÎàÎàÒü[i¡ "[Î íº¹¤ƒà, W¡à*J;šà "³Îå} =¤B¡ã Jåìƒà}W¡à¤à ÒàÚ¤ƒå ëÅàÚƒ>à *ÒüK[>¡ú’’
³ÒàÎ®¡à "[Î>à ³[ošå¹Kã "*>¤à šå¹A¡šƒà W¡àl¡ü>à ë=ïƒà} ëºï¹A¡[J¡ú ³[Î³A¡ º³ƒ³ "[Îƒà "Òà>¤à ¹à\>ã[t¡ ƒº ÒàÚ¤ƒå *Òü¹A¡[J (4Ç¡¤à W¡ã}R¡à ³ãó¡³, 1938)¡ú ³[Î>à "ìÅ}¤à ³ãÚà´•à Jg¤à ³ãÚà³Kã ³ã×;>à ³ãÚà³Kãƒ³A¡ íºR¡àA¡W¡¤à íºR¡àìAÃ¡à> (K>t¡”|)Kã "Òà>¤à ëJàÀà* šåì=à¹A¡[J¡ú JåU} Åã>-=å}>à še¡àÚi¡ ºã}Kƒ¤[> ÒàÚ>à šåJ;[J¡ú º³ƒ³ "[Îƒà ÒüÒà> Òà>¤à *Òü>à K>t¡”| ³ÅA¡ t¡àAÃ¡A¡[J¡ú ³ƒåƒà >v¡>à *;[š¹¤à ³ãÚà³ ë=àÒüìƒàA—¡à ëºï³ã ³ãÚà³Kã Òü×º ‘ºà}ìKàº šàÚ¤>à ëºïKã ³šå’ ÒàÚ¤à ëJàÀà* šåJ;ºA¡[J¡ú ³ÒàÎ®¡à "[ÎKã ºå[W¡}¤ƒå³A¡ Òü¹à¤t¡[>¡ú Î³à\Kã *Òü¤à `¡à> ¯àJìÀà> "ƒåƒKã ¹à\>ã[t¡Kã *Òü¤à `¡à> "ƒåƒKã "³åA¡ *;šã¹¤à A¡àR¡ºèš *Òü¤à `¡à> ¯àJìÀà> ë=Tà} >àÒü>à šåJ;º³[J¡ú
JåÄàÒü "³à W¡à*JºA¡šƒà ³ÒàB¡ã ëÅº =å³Kã ó¡ã®¡³ "[Î J«àÚƒKã ³¹ç¡*Òü ÒàÚ¤[Î Òü¹à¤t¡>à >ã}[=>à JR¡[J¡ú ëšàìxàA¡ šåì=àA¡š>à JåÄàÒüKã W¡à*J; ëJàR¡=à}Kã Úè´£¡³[> ÒàÚ¤[Î t¡v¡>à >ã}[Å}[J¡ú "³åA¡Îå ëºï³ã "³Îå} ëºïl¡ü¤à Åã>ó¡´•à ³šè}*Òü¤à º³ƒ³ "[Îƒà ëºïl¡ü ëšàìxàA¡ ëÒ>K;>¤à, ëºï³ãKã šå[X ó¡K;Ò>¤à ÒàÚ¤[Î J«àÚƒKã ³¹ç¡*Òü¤à "³[> ÒàÚ>à ëºï[J¡ú ³ƒå´•à ëºï³ã A¡à}ºèšA¡ã `¡à> ó¡à*Ò–ƒåKà ³šàUº A¡À¤à, ³ìJàÚKã ëšàìxàA¡ ³¹à} A¡àÚÒÄ¤à, ³ìJàÚKã Î}ÑHõþ[t¡Kã šèîB¡ =ºÒÄ¤à, ³ìJàÚƒà >[À¤à ³ã*; ³ãî>Kã ³Jº ³JàKã íW¡ì=}[Å} ë=}>>¤à ëÒà;>¹A¡[J¡ú Aõ¡[È Î[–µº>ã ÒàÚ¤à ëºï³ãKã ºåš ºã}[J (Òü} 1936t¡à >ì´¬àºƒà)¡ú ºèš "ƒå>à ë=}>¹A¡[J¤à ³¹ç¡*Òü¤à J¹[ƒ- 1) ëºï³ƒKã ëºï Å;šà Úàì¹àÒü, 2) l¡üìt¡à} ×´£å¡³[¹>à ÅR¡¤àÚ "³à ÅàKƒ¤[>, 3) ëÎ¹ [>óå¡>à ³> "³à ÅàKƒ¤[>, 4) Úàì¹A¡ Å[”| A¡A¡=;ºå, 5) šà; \Uºƒà šø\àKã ³àÎåº A¡B¡ƒ¤[> ÒàÚ¤[>}¤à ëJàÀà*[Å} šåJ;tå¡>à ë=}>¤à ëÒï¹A¡[J¡ú ºì´¬º ºÕ¡à}[Å} ëºï >ã>¤Kã #ìÒï W¡R¡[ÅÀA¡[J¡ú
³[Îƒà >v¡>à ºìÀà> Òü[t¡A¡, [ó¡Åà ëºà>Åà W¡à*J;ÒÄ¤à ³àÚîA¡ƒÎå ³ã;ìÚ} W¡}[J¡ú "ƒå>à ³t¡³ƒåKã ó¡ã®¡³ƒà ³ÒàA—¡à š>[J, ‘‘ëÅº t¡àÄ¤à ³¹ç¡*Òü¤à ºì´¬º[ƒ ºìÀà> Òü[t¡A¡ ët¡ï¤à, ëºïl¡ü-[Å}l¡ü¤>[W¡}¤à "[Î[>¡ú’(ëÒï[\A¡ ët¡ïKƒ¤à A¡[¹ì>à )¡ú [ó¡Åà ëºà>ÅàKã ³t¡à}ƒÎå ÒàÚ, ‘‘[ó¡Kã ³¹³ƒ[ƒ ³[ošå¹ "[Î ‘³àìe¡Ê¡¹ *ó¡ "àÎà³’ ÒàÚ¤ƒà ë=àÒü>à ëW¡àšA¡[> >ã}\ìƒ¡ú ³[ošå¹Kã Úè³ Jå[ƒ}³A¡ t¡ì¹}, Úè³ Jè[ƒ}ƒà ëÚàT³ "³³³ íº ÒàÚ¤Îå ºàìÀàÒü¡ú ³ãît¡ >åšã>à Åà¤à íó¡ì\à³ óè¡[¹;A¡ã Òü>[ó¡>[W¡}¤>à ëÒàR¡[º¤à, A¡[À¤à ÒàÚ[>}R¡àÒü íºìt¡¡ú’’ ÒàÚ>à Åã}=à¹ƒ>åà ³ãî¹¤àv¡û¡Kã [ó¡ Åã[\Äƒ¤à íšÅà W¡;[Jø¤à A¡Úà A¡Ä¤à º³ƒ³[Îƒà Åà¤à [ó¡ Åã[\Ä>¤à "³Îå} º³ƒ³[ÎKã [ó¡ì¹àº ³ã¹³ƒà =àƒå>à ëÅº t¡àÄ¤à šè[A—¡} W¡ã}[Å>[J¡ú Jè;Åà íÒ¤à ºìÀà> Òü[t¡A¡ W¡à*J;Ò[Ä}¤Kã Òü[=º "ƒå ³ÒàA—¡à ³–ƒìº W¡;šKã ëJàR¡W¡;t¡à [W¡v¡àìKà}ƒà \Òà\ ët¡à}¤à ³t¡³ƒà ó¡à*[J¤à Òü×º "³Kã ¯àó¡³ >ã}[Å}¤à ÚàÒü, ‘‘[W¡v¡àìKà} #[Å} "³Îå} A¡}ó¡àº º´¬ãƒà ºìÀà>>¤Kã Jåìƒà}W¡à¤à "[ÎP¡³ ³[ošå¹>à *Òü¹´Ã¤[ƒ A¡à}J-=àR¡P¡³ t¡àƒå>à íº[¹¤à ³[ošå¹ã \à[t¡Kã Jè;Åà íÒ¤à ó¡à*ìƒàv¡ûå¡>à \à[t¡ "³à *Òü>à Åã}=à>¹³Kƒ¤[> J>¤ƒà t¡A¡[Å ëÅà[À¡ú \Òà\³A¡ W¡R¡>¤à l¡üšàÒü íºy¤Îå ë¹º³îJt¡} ëW¡À¤Îå ë¹º ºàAÃ¡Kà ³[ošå¹ ¯à[> ¯àì¹àÒü ÒàÚ¤Kã JÄ[¹¤à ëA¡àv¡ûå¡>à =¤A¡ ó¡}ƒƒå>à íº[¹¤à "Úà´¬à =¤A¡ ó¡}ºK[>, ëšà;-íW¡ ºìÀà> Òü[t¡B¡ã ³¹³ƒà Úà´•à W¡;[J¤Kã ³t¡ãA¡ ëÅº Úà´•à ó¡}¤Kà =¤A¡ Úà³[ÅÀA¡šKà ëºàÚ>>à Jè;Åà íÒ¤Kã =¤A¡Îå W¡à*J;A¡[>¡ú’’ (³–ƒìºKã ëJàR¡ó¡³)¡ú ³[Îƒà >v¡>à [ƒ³àšå¹ º´¬ãƒà ëšà;îW¡ šå¹A¡šKã ³*} ó¡K;ÒÄ¤à ë=ï¹à} A¡ÚàÎå šåJ;º´¶ã¡ú "Îå´•à Òü¹à¤t¡ ëÅº =å³Kã ó¡ã®¡³ ó¡K;Ò>¤ƒà J«àÚƒKã ³¹ç¡*Òü[¹¤à ëºïl¡ü-[Å}l¡ü, Jè;Åà-íÒ¤Kã, º´¬ã-ë=à} ëÅ³K;šà, ó¡K;ÒÄ¤Kã ³ã;ìÚ} ³šè} ó¡à>à =´Ã³[J¡ú ëÒï[\[v¡û¡ ºìÀà> Òü[t¡A¡ W¡à*J;ºìAÃ¡, º´¬ã-ë=à} ó¡K;ìº, ë¹º º´¬ãKã "àÅà l¡üì¹¡ú ëºïl¡ü-[Å}l¡ü, Jè;Åà íÒ¤Kã, [ó¡Åà-ëºà>ÅàKã ¯àJº šàA¡ì=à¹ìAÃ¡¡ú "ƒå¤å Òü¹à¤t¡>à šà³\>à ÅàK;W¡¹´¬à "ì>ï¤à ³[ošå¹Kã Åv¡û¡³ "ƒå[ƒ ³ãšè³ t¡ã}>à ³àÄ>à >å}R¡àÒü[³Ä¤à, ³ã*Òü¤Kã "ìÅ}¤à ³ãÚà³Kã >ã}t¡´¬à JåÄàÒü Åv¡û¡³ "ƒå[>¡ú ³Òà[v¡û¡ ³àìº³ ÅãÄà ëÚ}¤à, >ã}[=>à l¡ü¤à, ³àìº³Kã "ì>ï¤à W¡à*J; ëJàR¡ì\ºƒà ³[ošå¹¤å šåJ;>¤à ëÒà;>[J¤à ë=àÒüìƒàA¡šà ºå[W¡}¤à "³[>¡ú "ƒå>à ³ÒàB¡ã "ì>ï¤à ™åK ëW¡ìó¡àR¡Kã "Òà>¤å ÒüÇ¡ (&[šøº 13, Òü} 1947)t¡à ÒàÚ, ‘‘1945 Òü}ƒà ºàº ëºàÒü¤Kà [Òi¡º¹, ³åìÎà[º>ã l¡ü; *ÒüìJø, ët¡ì\à ³t¡ãA¡ W¡à¤à ³>à ó¡}ìJø, ³ìJàÚKã >ã[t¡ ëó¡[Î\³Îå šõ[=¤¤ãƒKã ³àR¡ìJø¡ú ³>ãt¡}´¬à šà´¬à íº¤àA¡ ³ãÚà´•à \Ú *ÒüìJø¡ú "³ì¹à³ƒà Î´÷à\¸¤àƒA¡ã ³šàUº ëÅà”‚ìJø¡ú šõ[=¤ã "šè´¬à #ì>ï ë>ï¤à íº¤àB¡ã Å[v¡û¡Kã #ìW¡º "³>à "ì>ï¤à ™åK "³à *Òüì¹¡ú šõ[=¤ãKã "ì>ï¤à ™åKA¡ã ³šàl¡ü šåƒå>à "ì>ï¤à ™åK>à ³[ošå¹ šø\àKã Úè³ƒà W¡ìÚàºKã "³åA¡ W¡R¡ƒå>à šàl¡ü t¡³\>¤à, ¯à t¡à>>¤à "ìï>¤à ™åK ë=àA¡W¡¹[AÃ¡¡ú’’
Òü¹à¤t¡ A¡´¶å¸[>Ê¡ "³[>, ³à[G¢³ƒà W¡š W¡à¤à =à\>à [ó¡ì¹š ëW¡;>à ëºœ¡æ>à A¡ìxàA¡[J¤[>¡ú º³ƒ³ "[Îƒà AÃ¡àÎ Ê¡öKºKã ëJàR¡ìÒï ÅàK;º´¬à ëšøà[ºi¡[¹Úà> Òü–i¡¹ì>ìÑ•[º\³ƒà ºèšW¡¤à Òü–i¡¹ì>ìÑ•[ºÊ¡ "³[>¡ú ³î¹¤àA¡šå >å}[Å, *;šã¹¤[Å}Kãƒ³A¡ ó¡ãîK ëÅ}>à ëºš[J¡ú ëÎà[ÎìÚ[º\³Kã ëA¡à\Kãƒ³A¡ A¡ìxàA¡šƒà "JàA¡šà íº[Jìƒ¡ú
³ÒàA—¡à A¡´¶å¸[>Ê¡ *Òü¹A¡[J¤à ³t¡³ƒà ¯àÅA¡[J, ‘‘'ÒàA—¡à ³[ošå¹ã ³ãÚà³Kã ³×; [Åg¹ƒå>à "[ÎP¡´¬à ®¡à¹t¡ A¡´¶å¸[>Ê¡ šà[i¢¡Kã "Òà>¤à W¡àl¡ü¹ ³ãó¡³ "[Îƒà ÚàÒüó¡ šàl¡üì\º Jåìƒà>\>¤à ³àÒüº 1800 "[Î ºàA¡W¡[¹¤[>¡ú ³ìJàÚKã ºàº Îºà³ "[Î¤å t¡¹à´•à *A¡[šÚå¡ú A¡³ì¹ƒ[Å}, 'ÒàA¡ ³t¡ãA¡ ³P¡o íº¹¤à ®¡à¹t¡ A¡´¶å¸[>Ê¡ šà[i¢¡Kã ë³´¬¹ *Òü\>¤Kãƒ³ ƒ¹JàÊ¡ =à\ìJø "³[ƒ '¤å ³[ÎKã ë³´¬¹ "³à *ÒüÒ>[¤¹¤[ƒ [¤šÃ¤ãA¡ "³à *Òü¤Kã Jåìƒà}W¡à¤ƒå ó¡}\¹¤[> ÒàÚ>à ëºï\K[>¡ú šà[i¢¡Kã ³ãî¹¤àA¡ >ã}¤Kã ë=ï[Åº¤å =¤A¡ *Òü>à šàR¡ì=àA—¡¤ƒà íº\¤à šàUº Å[v¡û¡ "³Îå} ³t¡³ šè´•³A¡ A¡ìxàA¡W¡K[> ÒàÚ>à ¯àÅA¡W¡[¹¡ú’’ Òü¹à¤t¡ šå[XKã "ì¹àÒü¤à ³t¡³ ó¡à*¤¤ƒà ¯àÅA¡ "[Î R¡àA¡[J¡ú ³[Î>à "ì>ï¤à ³[ošå¹ "³Kã "à[A¢¡ìi¡A¡ "³à *Òü>à Òü¹à¤t¡>à šà³\¹´¬à Åv¡û¡³ "ƒåKã ³ÅA¡ ³ìÚA¡ ëÅ}>à =´Ã´¶ã¡ú R¡[Î 'ìJàÚKã ³àR¡ƒà ë³àìƒº "[Î íº[¹¡ú ºå[¹¤[ƒ ³[Î¤å ³ìÚA¡ ëÅ}>à JR¡¤à, ³[Î³B¡ã l¡üó¡³ƒà "ì>ï¤à ³[ošå¹ "³à ëÅ³K;šKã ë=ïƒà} "ƒå[>¡ú